Luyện đọc tiếng Trung là một kỹ năng cần nhiều thời gian nhưng nếu biết cách học thì vẫn có thể phát huy toàn diện khả năng đọc nhanh chóng mà không còn bị líu lưỡi hay đọc phiên âm pinyin sai nữa. Tiếng Trung có hệ thống chữ cái phức tạp, đặc biệt là chữ phồn thể nhiều nét và vô cùng khó nhớ. Vì thế, đọc hiểu là một trong những phần khó khăn nhất đối với rất người học tiếng Trung Quốc. Trong bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu đến bạn bí kíp luyện kỹ năng đọc hiểu tiếng Hán, luyện thi hsk với lời khuyên cụ thể cho từng trình độ.
1. Luyện đọc tiếng Trung cho người mới bắt đầu
Bảng chữ cái là một trong những phần không thể thiếu khi mới bắt đầu học. Vì thế đầu tiên bạn cần nắm vững cách phát âm thanh mẫu tiếng Trung, vận mẫu tiếng Trung và các dấu thanh.
1.1 Luyện đọc phần pinyin nhuần nhuyễn trước, sau đó mới tập đọc mặt chữ
- Trong tiếng Hoa việc nhận dạng được tất cả mặt chữ là rất khó, những từ có thể đã học qua nhưng 2-3 ngày chưa lặp lại thì ta không thể nhớ cách đọc phiên âm (Pinyin) của nó nữa.
- Phương pháp luyện phát âm thường xuyên là điều quan trọng nhất.
- Bạn nên đọc to rõ ràng, điều đó giúp bạn phát hiện và sửa lỗi phát âm ngôn ngữ Trung chuẩn hơn trong giao tiếp cuộc sống.
- Có rất nhiều phương pháp để luyện tập nhưng bạn cần hệ thống các cách luyện tập đó bài bản.
Ví dụ:
- Bạn dành 15 phút buổi sáng để đọc to các từ, mỗi ngày tối thiểu 5-10 từ.
- Buổi trưa, chiều bạn có thể xem những giáo trình Hán ngữ Trung Quốc.
- Trong quá trình sinh hoạt nên đọc to các từ liên quan: Bạn đi tắm thì đọc to từ vựng đi tắm hoặc các từ vựng về các đồ vật trong nhà tắm.
- Luyện tập thường xuyên sử dụng các sự vật xung quanh, cuộc sống sinh hoạt hằng ngày – bạn sẽ tiến bộ rất nhanh đó.
1.2 Đọc bài đăng trên mạng xã hội
- Một lĩnh vực khác của Internet Trung Quốc hỗ trợ cho việc luyện đọc là mạng xã hội Trung Quốc.
- Các trang web này, giống như các đối tác quốc tế của họ, có một số lượng lớn các bài đăng được viết ở mức độ đơn giản hợp lý.
- Các câu nói thường ngắn và từ vựng được sử dụng trong các bài đăng lên trang xã hội nhìn chung là khá cơ bản.
1.3 Luyện nhớ chữ Hán và mặt chữ qua việc nhắn tin với bạn bè Trung Quốc, bằng một số ứng dụng phổ biến như: Wechat, Tencent Qq, Soul…
- Việc gửi tin nhắn cho bạn bè Trung Quốc vừa có thể giúp bạn nhớ được mặt chữ vừa có thể nhớ luôn cả pinyin của từ. Bạn có thể thao khảo thêm cách viết phiên âm tiếng Trung để nắm được cách viết pinyin chuẩn nhất.
- Bên cạnh đó bạn còn có thể được sửa lỗi trực tiếp từ bạn của mình.
- Thực hiện hằng ngày như vậy, trình độ tiếng Trung của bạn sẽ được cải thiện rõ rệt.
1.4 Sử dụng Flashcard từ vựng
- Học qua flashcards là một phương pháp bài tập thông minh để phát triển từ vựng tiếng Trung bạn muốn.
- Bạn có thể tự tạo flashcard hoặc có thể mua tại trung tâm tiếng Trung.
1.5 Đọc sách – Truyện tranh hoặc Truyện ngắn (Bất kỳ trình độ tiếng Trung nào)
- Đọc sách có độ khó phù hợp với bạn cũng là một dạng bài tập với phương pháp tuyệt vời để có thể đọc, phát âm chuẩn tiếng Trung giao tiếp và học từ vựng mới.
- Sử dụng những mẩu truyện ngắn, báo, tạp chí và sách luyện đọc tiếng Trung trong thư viện.
- Một số lựa chọn tốt là: Sách dành cho người học tiếng Trung ở một trình độ nhất định (Ở trình độ sơ cấp – nâng cao hoặc HSK cấp 1 – 6) và sách được viết cho trẻ em Trung Quốc rất nhỏ (Ngay cả khi bạn là người lớn).
1.6 Đọc thực đơn nhà hàng
- Sử dụng thực đơn nhà hàng để luyện đọc có vẻ hơi xa vời, nhưng hãy nghe tôi.
- Đây là một cách tiện lợi để trau dồi vốn từ vựng về chủ đề ăn uống trong cuộc sống một cách chính xác nhất.
- Nhiều quán ăn ở Trung Quốc liệt kê thực đơn trực tuyến và bạn có thể dễ dàng tìm thấy những thực đơn này theo cách kiếm thực đơn từ tiếng Trung (菜单- cài dān) trên Google hoặc Baidu.
2. Bài đọc luyện phát âm tiếng Trung cho học viên trung cấp
Mục tiêu cần đạt được:
- Hiểu câu dài và các đoạn văn ngắn.
- Khi bạn đạt đến giai đoạn này, đó là lúc bạn bắt đầu đọc những câu dài hơn và những đoạn văn ngắn.
- Tuy nhiên, bạn có thể làm gì để hiểu thấu đáo chúng một cách trơn tru và dễ dàng hơn cả?
2.1 Bí kíp 1: Xem phim / Chương trình truyền hình có phụ đề (Mọi trình độ tiếng Trung, tiêu chuẩn là Trung cấp trở lên)
- Đọc phụ đề trên phim và chương trình truyền hình.
- Trong hầu hết các chương trình truyền hình thời hiện đại (và nhiều bộ phim), bạn sẽ bắt gặp ngôn ngữ siêu thông dụng, hữu ích. Ngoài ra, bạn còn có thêm khả năng lắng nghe các diễn viên nói tiếng bản xứ.
- Với các chương trình truyền hình và phim ảnh, các cốt truyện thường mang tính giải trí và sẽ khiến bạn hứng thú. Bạn có thể dùng một quyển sổ ghi chép (hoặc sử dụng tính năng “ghi chú” trên điện thoại) để ghi lại bất kỳ thứ hữu ích nào mà bạn muốn học sau này.
- Nói chung, nên xem các chương trình truyền hình, phim thuộc thể loại hài và lãng mạn, vì chúng thường có ngôn ngữ thực tế, sử dụng từ mang khuynh hướng khẩu ngữ nhiều hơn so với các thể loại như giả tưởng, chính kịch và hồi hộp, cũng như phim truyền hình và điện ảnh cổ trang Trung Quốc.
2.2 Bí kíp 2: Sử dụng các tài liệu luyện đọc có âm thanh audio
- Hãy lắng nghe ai đó nói một vài câu khoảng vài lần hoặc đoạn văn ngắn.
- Ngoài việc luyện phát âm một cách lưu loát, đó là một cách cực kỳ hữu hiệu để tăng cường khả năng nhận dạng từ của bạn với sự kết hợp giữa âm thanh và thị giác.
- Bằng cách nghe một người bản ngữ nói với ngữ điệu tự nhiên, phương pháp này sẽ giúp bạn dễ hiểu nội dung và diễn đạt hơn.
- Có nhiều cách để bạn luyện tập được điều này: Sách giáo khoa được hỗ trợ âm thanh, hoặc thậm chí các ứng dụng như DuChinese, MandarinBean và Decipher…
- Tất cả các trang web này cung cấp các bài viết khác nhau. Phù hợp cho các cấp độ khác nhau, bạn có thể chọn đọc có hoặc không có phiên âm.
3. Luyện đọc đoạn văn tiếng Trung các bài nâng cao
Đọc các bài văn mẫu chính là phương pháp được nhiều người sử dụng và đã thành công. Bạn vừa biết thêm thông tin, vừa nâng cao được kỹ năng đọc hiểu.
3.1 Bí kíp 1: Đọc các bài báo (trình độ tiếng Trung cao hơn)
- Một phương pháp tuyệt vời khác để tập đọc là đọc các bài báo cuộc sống Trung Quốc. Bạn có thể tìm một số chủ đề mà bạn quan tâm, như du lịch, làm đẹp, công nghệ, ẩm thực… Để đọc các mẩu tin tức tiếng Trung.
- Các nguồn cấp dữ liệu văn bản này thường xuất hiện ở đầu các trang web có các mẩu tin ngắn chỉ có thể được nhìn thấy trong vài giây.
- Với phương pháp thực hành đọc chính xác tin tức này, bạn sẽ có thể rèn luyện tốc độ đọc của bản thân theo tốc độ của người bản ngữ.
Những trang web tin tức được đề xuất:
- Nhân dân nhật báo (人民网 – rén mín wăng)
- Tân Hoa Xã (新华 – xīn huá)
- CCTV (中国中央电视台 – zhōng guó zhōng yāng diàn shì tái)
3.2 Bí kíp 2: Rèn luyện kỹ năng tóm tắt đọc lướt và tìm các ý chính
- Để hoàn thiện một bài đọc tốt, bạn không chỉ cần đến một lượng từ vựng tương đối mà còn cần đến cả kỹ đọc lướt, tìm ý chính.
- Kỹ năng đọc lướt tìm ý chính sẽ giúp bạn hiểu được sơ lược về nội dung của bài đọc, bạn sẽ có thể tìm ra được câu trả lời mà đề bài đặt ra cho bản thân.
- Kỹ năng này, không phải tự nhiên mà bạn có được mà bạn cần phải kiên trì luyện tập, làm thật nhiều bài mới có thể đạt được.
4. Kinh nghiệm luyện bài đọc tiếng Trung HSK 1-6
4.1 Highlight keyword để tìm đáp án thi HSK
- Sau khi biết câu hỏi muốn hỏi về cái gì, bạn hãy gạch chân phần đó, sau đó lướt trên bài đọc chỗ nào xuất hiện từ đó hoặc từ đồng nghĩa với nó thì đọc trước để dò tìm đáp án.
- Cách này không áp dụng với câu hỏi tóm tắt đoạn văn nhé! Cách này nên làm cuối cùng.
4.2 Tập trung vào các chi tiết và cụ thể (细节: Xìjié), sử dụng “Nguyên tắc ba lần”
- Phương pháp này cho phép bổ sung từ vựng mới vào kho kiến thức sẵn của chúng ta.
- Nhận thức chúng ta dựa trên tần suất (频率: Pínlǜ) của các ký tự nhất định khi chúng xuất hiện trong văn bản và tìm kiếm các thuật ngữ kỹ thuật hoặc tên riêng (专有 名词: Zhuānyǒu míngcí).
Một quy tắc chung là “Nguyên tắc ba lần”:
- Nếu như thấy một từ (单词: Dāncí) hoặc cụm từ (短语: Dǔanyǔ) xuất hiện ba lần trở lên trong 1 văn bản, nó phải được coi là quan trọng và tần suất cao, nghĩa là chúng ta nên cân nhắc đáp án đó.
- Các từ khác trong văn bản, chẳng hạn như thuật ngữ kỹ thuật cũng nên được hiểu, nhưng chúng ta nên chọn lọc hơn về nội dung mà chúng ta muốn lưu giữ lâu dài, bởi vì chúng ta phải xử lý rất nhiều thông tin mới cùng một lúc.
4.3 Đọc đáp án trước khi hiểu đoạn văn viết về điều gì
- Đúng vậy! Hãy xem ngay phần hỏi và đáp án để xem câu hỏi muốn hỏi cái gì, các đáp án như thế nào.
- Sau đó hãy gạch chân phần chính của câu hỏi để ghi nhớ rồi mới chuyển lên bài đọc.
4.4 Gặp phải từ mới, không biết nghĩa hãy đoán mò, đừng bỏ bất kì câu nào
- Thường các cấp HSK cao sẽ không dễ gì cho bạn thấy luôn đáp án, đa số hay sử dụng bẫy như dùng từ đồng nghĩa, sử dụng câu phủ định, đổi cấu trúc nhưng nghĩa tương đương…
- Chính vì vậy, bạn sẽ gặp phải khá nhiều từ mà mình chưa từng gặp phải, bạn nên đọc lướt qua câu văn sau đó đoán thử nghĩa của tình huống đó.
- Để cải thiện việc đoán mò thì bạn cần học thêm nhiều từ mới, từ đồng nghĩa hay các cấu trúc cố định…
5. TOP 5 Website nghe đọc chuẩn tiếng Trung
Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu học tiếng Trung có rất nhiều trang web chất lượng được ra đời và ngày càng phát triển. Dưới đây là top 5 website được nhiều người lựa chọn nhất giúp bạn luyện đọc tiếng Trung thành thạo hơn.
5.1 Just Learn Chinese
- Tính đa năng và cực kì hữu ích khi vừa là nguồn dữ liệu có thể luyện nghe, vừa có thể khắc phục các lỗi sai cơ bản trong tiếng Trung giao tiếp.
- Just Learn Chinese có một dãy các cấp độ từ thấp đến cao: Beginner (người mới bắt đầu), Elementary (sơ cấp), Intermediate (trung cấp).
- Vì các bài reading (đọc) ở trang này đều là những chuyện ngắn của Trung Quốc nên khá phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là những người mới học ngôn ngữ.
5.2 New York Times, Chinese
- Đây là 1 website của the New York Times và là 1 nguồn tài nguyên dồi dào để bạn rèn đúc kỹ năng đọc trong tiếng Trung cơ bản.
- Trang web có rất nhiều chủ đề bài tập mà bạn muốn, như một khóa học tiếng Trung thực tế: Kinh doanh và Kinh tế, Khoa học, Giáo dục và môi trường làm việc, Bất động sản, du lịch…
- Các bài đọc ở đây thiên về tin tức thời sự, đời sống xã hội do đó trình độ ở mức advanced.
5.3 Beginner Level – University of Iowa
- Trang web này chứa rất nhiều những tài liệu tiếng Trung từ cơ bản cho đến nâng cao.
- Bao gồm các bài đọc, từ vựng, audio, bài tập… Tất cả đều miễn phí.
5.4 Jandan
- Website này khá hay cung cấp các bài tập kỹ năng đọc tiếng Trung với 2 cấp độ (trung bình và nâng cao).
- Nó bao gồm nhiều bài ngắn liên quan tới khía cạnh khoa học và công nghệ.
- Các bài không khô khan mà ngược lại, được viết khá dễ dàng để đọc hiểu cho người học ngôn ngữ này.
- Các chủ đề cũng khá thú vị và hấp dẫn, ví dụ: Kiểm tra DNA không làm cho con người thay đổi hành vi, Não cá vàng trong một vài giây…
- Hơn nữa, trang web có vô vàn chủ đề bất cứ điều gì bạn muốn, gần như trải rộng trên toàn bộ các lĩnh vực đời sống, xã hội mang lại hiệu quả học tập tốt.
5.5 CCTV Learn Chinese
- Bao gồm hơn 100 video hướng dẫn học tiếng Trung giao tiếp, được sắp xếo theo thứ tự từ cơ bản đến nâng cao.
- Bài học xây dựng theo một câu chuyện xuyên suốt, đều này khiến cho việc theo dõi trình độ của bạn kĩ càng và hiệu quả.
- Thích hợp cho bạn tăng khả năng nghe đọc và cả khẩu ngữ.
Nếu được bạn thử cách vừa đọc vừa nghe (nghe nội dung của bài đó) thì nó sẽ dễ vào đầu hơn. Bạn hãy đánh dấu những chỗ nào chưa hiểu lại và tổng hợp nó vào một quyển vở. Khi có thời gian hãy mở ra để đọc lại những cách dùng từ, mẫu câu đó để lần sau bạn sẽ không bị mắc chỗ đó nữa.
Trên đây là một số kinh nghiệm của mình về luyện kỹ năng đọc hiểu tiếng Trung. Các bạn có những bí quyết hay mẹo nào hiệu quả khác thì hãy chia sẻ cùng trung tâm tiếng Trung ngay nhé!
Liên hệ trung tâm NGOẠI NGỮ PHƯƠNG LAN ngay để tham khảo các khóa học tiếng Trung giáo trình phù hợp cho mọi học viên.